Omgangsrecht met je kleinkind als grootouders
Als alles goed is heb je warme contacten met je kleinkind(eren). Maar soms loopt het leven anders en krijg je te maken met spanningen en/of conflict. Dat kan vele redenen hebben. En ja, soms is een (vecht)scheiding hier mee de oorzaak van.
Als erkend Familiaal bemiddelaar ervaar ik het als belangrijk én waardevol de standpunten, bezorgdheden en behoeftes van grootouders / ouders / ex-schoonouders te belichten en te bevragen. Steeds vertrekkende vanuit het geloof dat eenieder die met een vraagstelling over dit thema komt, dit enkel en alleen doet vanuit het belang van het kleinkind voorop en centraal te stellen. Dus dat het niet gaat om gelijk, maar om geluk (van de kleinkinderen) met andere woorden.
Dat is een belangrijk uitgangspunt, en hierin is er gelukkig ook een evolutie in de juridische wereld. Het recht en het geluk van het kind voorop stellen. De rechters evolueren richting n minnelijke regelingen, bemiddeling & overleg en stimuleren dit almaar meer. Dit vanuit de wetenschap dat het leven in spanning & conflict, het niet bereid zijn om te werken aan een betere relatie met ook de (schoon)ouder(s) van het kleinkind, dat dit een zware context is waar er geen fijne contacten met je kleinkind kunnen uit voortvloeien.
Natuurlijk zijn je rechten ook belangrijk. Het BW voorziet voor grootouders het recht om contact te hebben met hun kleinkind. Artikel 375bis BW stelt:
“De grootouders hebben het recht persoonlijk contact met het kind te onderhouden. Hetzelfde recht kan aan ieder ander persoon worden toegekend, indien hij aantoont dat hij met het kind een bijzondere affectieve band heeft. Bij gebreke aan een overeenkomst tussen partijen, wordt over de uitoefening van dit recht in het belang van het kind op verzoek van de partijen of van de Procureur des Konings beslist door de familierechtbank."
Als grootouder moet je geen bijzondere affectieve band met je kleinkind bewijzen. In 2018 werd de wetgeving ook aangepast: wie je omgangsrecht wil ontzeggen heeft te bewijzen dat dit tégen het belang van het kind is.
Je leest ook de woorden “bij gebreke aan overeenkomst”. Nogmaals een bevestiging dat ook familierechters willen vermijden dat zíj die soms lastige knopen door te hakken hebben. Omdat ook zij weten dat als zij een omgangsrecht opleggen, zonder de betrokken partijen te ondersteunen om met elkaar in overleg te gaan, zij in essentie het onderliggende conflict laten voortbestaan. Met alle gevolgen van dien voor de beleving van het (klein)kind.
De meest ideale manier om te komen tot een regeling is via bemiddeling: samen met de ouder(s) een oplossing uitwerken. Dat vraagt natuurlijk om communicatie & overleg, en daarin kan ik jullie ondersteunen.
Weet daarbij dat elke situatie is anders & elke bemiddeling dat ook is. Het is maatwerk, en er wordt volgens elke situatie gezocht naar oplossingen.
Tijdens deze sessies is het altijd de bedoeling om wat er werkelijk aan de basis ligt van het conflict bespreekbaar te maken. Zo kan rekening gehouden worden met bezorgdheden, kan er veilig uitgesproken worden wat er te zeggen valt, kunnen jullie beter van elkaar begrijpen wat er écht speelt, en allerbelangrijkste: kan er rekening gehouden worden met het kleinkind zelf, ….En net dat kan best wel uitdagend zijn Omdat er soms al veel gebeurd is, conflicten diep geankerd zijn, de pijnen een grote wonde is…een echte oplossing, kan ontstaan door met elkaar te praten.
Dat je wilt “vechten” voor contact met je (klein)kind, laat blijken dat er heel veel liefde is. Liefde die je niet uit door tegen elkaar te vechten op een manier die een kind steeds verscheurt. Ongeacht de leeftijd van dat kind. Die liefde uit je door samen te werken. En vinden jullie elkaar niet leuk, is er in jullie onderlinge relatie veel gebeurd dan is het uiteraard goed dat je je grenzen bewaakt. Maar het is wel iaan jou als volwassene om daarover het gesprek met elkaar aan te gaan. Echte liefde uit zich alleszins niet door een (klein)kind ook maar op enige manier te betrekken in- of te belasten met jullie persoonlijk conflict.
De gerechtelijke stap zetten is naar mijn ervaring echt de allerlaatste stap. Ook al weet je dat je als oma of opa volgens de wet 'het recht' hebt om je kleinkind te zien. . Dat recht zal je in principe alleen ontzegd worden als aangetoond wordt dat de contacten tégen het belang van het kind zijn. Dat is een vaag begrip, en zal 'feitelijk' beoordeeld worden. Ook dit is weer 'vaag'. Als er erg geëscaleerde conflicten tussen jou en (één van de) ouders zijn, als er feiten worden aangevoerd waardoor zou worden aangenomen dat een kind bij jou niet veilig is,…dan zal daar rekening mee gehouden worden. De kans is reëel dat de rechter als advies een studie aanbeveelt.
Zulke procedures zijn altijd en voor iedereen pijnlijk, duren lang en kosten veel geld & negatieve energie. Je voert ze in principe ook tegen beide ouders, dus ook je eigen kind.
Het belang van een goede en warme relatie in functie van je (klein)kinderen is en blijft een waardevol streven. Samen kunnen we die weg onderzoeken. Meer weten en informatie? Neem vrijblijvend contact met me op. annemiektjaeckx@icloud.com
